Jos en Gerry Mans in hun nieuwe biologische legpluimveestal. „Ik geloof niet meer in schaalvergroting. We moeten produceren wat de markt vraagt”, zegt Jos Mans, legpluimveehouder in het Limburgse Weert. Hij stopte afgelopen jaar als LTO/NOP voorzitter leghennenhouders. Hij is al van jongsafaan actief in diverse besturen en nu nog actief als penningmeester van SecurEggFarmer.
De nieuwe stal van 97 bij 20 meter voor 12.000 hennen staat aan het eind van de inrit van Hennekes BV. Daar houdt Mans scharrelhennen en 1 ster Beter Leven hennen. De biologische stal hoort bij zorgboerderij Ingelshof. Jos en Gerry kochten het bedrijf van de buurman in 2008 en begonnen daar een zorgboerderij en weekend groepsaccomodatie. In februari startte de bouw van de nieuwe stal en in juli zijn de kippen opgezet. De stal kostte in totaal 1 miljoen euro: ruim 83 euro per kip.
„Een biologische stal past goed bij onze zorgboerderij Ingelshof. Mijn wens om techniek te gebruiken om mijn bedrijf te verduurzamen en te zorgen voor minder uitstoot, kwam mooi samen met de POP3 subsidie Limburg”, zegt Jos Mans (59). Hij schreef zelf een document voor de aanvraag van de POP3-subsidie voor de ontwikkeling van de biologische legpluimveehouderij van de toekomst. „We hebben dure technieken gebruikt. Ik heb nog een wijzigingsverzoek ingediend voor het gebruik van het Eco Zero systeem voor ventilatie en emissie reductie. Dat nieuwe systeem stond mij wel aan.”
Als werktuigbouwkundige is Jos Mans heel geïnteresseerd in techniek. Hij is ervan overtuigd dat de techniek de pluimveesector heel ver kan brengen in het terugdringen van de uitstoot. „Er is volop innovatie. Dat bracht mij ook op het wijzigingsverzoek voor het Eco Zero systeem dat inmiddels bij een aantal bedrijven was geplaatst.” Op het dak staan twee Eco Units die kunnen koelen en verwarmen.
Via de beluchtingsbuizen brengt de Eco 800 Unit verse voorverwarme lucht op dierniveau. In de unit wisselt de warmtewisselaar de warmte van de warme lucht van de stal uit met verse lucht van buiten. Dankzij de tegenstroom van de luchtstroom en ruim 7 meter lange kanalen wordt een thermisch rendement van 80 procent bereikt. De voorverwarmde lucht wordt direct onder het dier en op de mestband verspreid.
Via de blauwe pvc slang met gaatjes gaat 2,5 m3 per dierplaats naar de nok. „Ik ben op andere bedrijven gaan kijken en zelf heb ik ook al ervaren dat het stalklimaat geweldig goed is. De staltemperatuur is heel constant. Met dit systeem is de vochtigheid lager wat een lagere ammoniakuitstoot geeft. Mans leverde op bedrijfsniveau 30 procent ammoniak in om de nieuwe stal te kunnen bouwen. „Dat vind ik geen probleem. We moeten verder en ik ben ervan overtuigd dat de techniek ons vooruit helpt.”
Mans werkt met Stienen klimaatcomputers. „Dat bevalt mij al jaren prima. In deze nieuwe stal hebben we een unieke combinatie: Eco Unit van Vencomatic via Agro Supply, Stienen en Jansen Poultry Equipment voor de volière inrichting.”
Het Jansen volièresysteem, het Comfort 2.0 Half Inside, is degelijk gebouwd en overzichtelijk. Op kritische punten zoals onder de waterleiding en op de vloer is het uitgevoerd in RVS. Mans heeft in zijn andere stallen inventaris van Jansen. „Deze volière is een degelijk betrouwbaar systeem dat ze blijven vernieuwen.”
Aan beide zijden van de volière zijn diverse trapjes om het volgende niveau te bereiken. De wanden tussen de compartimenten moeten voor BIO minimaal 1 meter hoog zichtdicht zijn. Deze eis gaat uit de nieuwe EU bio verordening per 01-01-2022. Mans heeft nu ontheffing gekregen op deze zichtdicht eis. „Wil je emissies reduceren dan moet je geen obstakels zoals dichte wanden hebben. Dat verstoort de ventilatie.”
Vanwege de nieuwe EU bio verordening heeft Mans de ‘warme stal’ compacter ingericht door tussen de 2 volière systemen een bovenliggende mestband met leefruimte te plaatsen. Hierdoor bespaar je dure stalmeters en dus ook dure meters overdekte uitloop.
De lichtstraat is heel royaal uitgevoerd vanwege mogelijke Planet Proof certificering. „Volgens de Duurzame Maatlat Veehouderij moet het daglicht effectief 3 procent van het vloeroppervlak zijn. Daarbij moet je rekening houden met rekenfactoren voor de lichtstroomrichting en de lichtdoorlatendheid van het materiaal. De lichtstraat is 0,5 meter hoog. Dat betekent dat we nu 8 procent licht van het vloeroppervlakte hebben en 5 procent effectief. Dat is de eis voor Planet Proof.” Met oprolbaar zeil kan de stal helemaal donker worden gemaakt. „Dat werkt perfect”, zegt Mans, zeker als je midden in de zomer jonge hennen opzet op de langste dag van het jaar. Boon Agrosystems leverde het verduisteringsgordijn.
De mestbanden aan de achterzijde van het systeem, voorzien van een stofband boven de eierband.
De mestafvoer gaat via een Floorbelt, een dwarsband en een opvoerband rechtstreeks in een container en wordt vervolgens rechtstreeks afgezet naar een verwerker van de biologische mest .
Voor de veiligheid is bij de Floorbelt en de dwarsmestband een trekkoord aangebracht. Als je valt tijdens afdraaien, kun je via het beveiligingskoord de band stilzetten.
De overdekte uitloop. Mans installeerde een strooivijzelsysteem van Nijborg Agri . „Bij mijn voerleverancier Voergroep Zuid bestel ik legkorrel. De voederwaarde van strooigraan is anders dan van legmeel. Zo krijgen de kippen strooilegkorrel met dezelfde voederwaarde als het meel. Dat is beter voor de uniformiteit van de voeropname.”
De tussenwanden van 6 meter breed zijn oplierbaar. „Ik heb de afgelopen 30 jaar zoveel gesjouwd; nu maak ik het makkelijker. Het hek inclusief waterleiding is volledig oplierbaar.” De overdekte uitloop is dan volledig vrij voor het uitschuiven van de mest.
De Corax lampen van Hato hebben een breed lichtspectrum, een mooie gelijke lichtverdeling, zijn flikkervrij, dimbaar en optimaliseert het zicht van de kippen. Mans installeerde deze lampen om bij eventuele pikkerij de schade te beperken.
De ledlampen zijn traploos instelbaar van wit naar rood licht en energiezuinig.
De roodste stand die gebruikt kan worden bij bijvoorbeeld pikkerij. Mans hoopt die niet hoeven te gebruiken. Sinds 2015 houdt hij al kippen zonder snavelbehandeling en dat bevalt goed.
De overstek is extra breed om de overdekte uitloop zo schoon en droog mogelijk te houden.
Zicht op het pluimveebedrijf vanuit de zorgboerderij. Het volgende project is de inrichting van de zichtstal boven de inpakruimte en een wandelroute. Jos en Gerry maken nog een wandelpad naar de nieuwe stal zodat de bezoekers kunnen genieten van de kippen, koeien, uitloop en natuur. „We hebben nog geen zicht op bedrijfsopvolging maar wij genieten nog elke dag van de prachtige combinatie van zorgboerderij en legpluimveebedrijf. Ik ben blij met de nieuwe stal en de nieuwe technieken. Het is fijn werken”, besluit Jos.
Lees in het nieuwste vakblad Pluimveeweb van oktober 2021 de reportage over Mans. Het vakblad verschijnt donderdag 21 of vrijdag 22 oktober.